“Thoát xác” khỏi danh hiệu MC-BTV truyền hình thân thuộc, người mẹ bỉm sữa này đã phấn đấu phải “làm chuyện mập” lúc start-up với hàng loạt dự án giáo dục: Mầm Bé, Hộp Háo Hức và Làng Háo Hức. Hành trình của chị Nguyễn Minh Trang mở đầu với những bước đi trước tiên rất bé, từ những san sớt đều đặn về trận đấu bỉm sữa “dở khóc dở cười” cùng 4 “thiên thần bé” của mình. Sau ấy nhờ “hữu xạ thiên nhiên hương”, những san sớt thành tâm đó càng ngày càng được nhiều người đón chờ theo cấp số nhân, mập lên thành ý tưởng, thành dự án, và tham vọng của người mẹ 4 con đó nay đã thành công thuyết phục Shark Bình cung cấp tiền gần chục tỷ đồng. Nguyễn Minh Trang và hệ sinh thái giáo dục của chị đã truyền cảm hứng đến số đông về hình tượng 1 bà mẹ bỉm sữa tiên tiến với tư duy kinh doanh đầy “táo tợn” nhưng “thành tâm”.
Mục lục
Chị nghĩ gì về định nghĩa kinh doanh giáo dục?
Giáo dục cũng là 1 thành phầm dịch vụ rất rõ ràng. Trong ngành dịch vụ này, chừng độ bổn phận của người tham dự phân phối dịch vụ sẽ phải rất mập. Theo tôi, cái “hiệu quả”, cũng như “hậu quả” của thành phầm dịch vụ giáo dục đó sẽ dựa dẫm rất nhiều vào năng lực, vào cái tâm, tư duy và chiến lược những người trực tiếp phân phối dịch vụ đó.
Chị có tự nhận mình là 1 doanh nhân giáo dục?
Lúc quản lý Mầm Bé, thật ra tôi ko quen lắm với với danh xưng là doanh nhân. Nếu tính ra dù rằng tôi có tới vài cương vị luôn: 1 người mẹ, 1 MC, 1 doanh nhân, 1 nhà giáo dục, 1 KOL. Ngoài ra bản chất, trọng trách làm mẹ vẫn luôn là xuất hành điểm, là cái gốc giữ tôi có đủ tâm huyết, giữ cho tâm của tôi ko bị lung lay trong giai đoạn khai triển các dự án, nhắc nhở cũng như khích lệ rất nhiều trong tất cả các cương vị khác.
Từ 3 năm trước, mẫu hình “giao hộp sách định kỳ” còn quá mới, điều gì khiến chị liều lĩnh quyết định khai sinh Hộp Háo Hức?
Số lượng người inbox hỏi tôi hỗ trợ mỗi ngày quá đông, nhưng nhiều phụ huynh thực thụ xuất hành điểm từ tờ giấy trắng. Có người hỏi những câu như: “Chị ơi chị dạy con theo cách thức gì?”, “Làm sao để em nuôi con được như chị?”, những câu hỏi tôi cảm nghĩ phải viết 10 cuốn sách cũng chưa đủ để giải đáp toàn vẹn. Và thế là sau 1 năm đằng đẵng, tôi đã trông thấy câu giải đáp ở ngay bên mình thôi: đi cùng cùng con, đặc trưng phê chuẩn đọc sách, chính là cách giáo dục tốt nhất. Và lúc ấy, Hộp Háo Hức chính là mẫu hình trước tiên và độc nhất vô nhị có mặt trên thị trường với dịch vụ định kỳ giao hộp sách liên kết trò chơi.
Ở nước ngoài, dịch vụ giao hộp hàng tháng tương tự chỉ bao gồm sách thôi. Vì các bạn đó đã được rèn lề thói yêu sách từ nhỏ, chỉ cần nhìn sách thôi là đã mê tít rồi. Nhưng mà trẻ em Việt Nam vẫn cần thêm đồ chơi để “níu chân”. Không những thế, tía má lúc sắm Hộp về cho con thì “choáng váng” vì đây không hề bộ đồ lang y, 1 con búp bê nhưng cứ thẩy ra là các bạn tự chơi được, còn tía má thì rảnh tay đi làm việc khác.
Kết quả là, tháng trước tiên mở bán, Hộp Háo Hức có doanh số cực cao, mà tới tháng thứ 2 tôi phải ngỡ ngàng lúc con số giảm đi mất nửa. Khi ấy, tôi lại xắn tay vào công cuộc “giáo dục người mua”, san sớt với tía má về mục tiêu mấu chốt: chiếc hộp chính là cái cớ xuất sắc để tía má có thêm dịp kết nối và đi cùng thâm thúy với con. Nhờ phụ huynh hiểu được những tâm tình ấy, doanh thu mở đầu bình ổn quay về trong những tháng sau.
Đầu 2021, chị đã phải thừa nhận rằng mẫu hình “giao sách định kỳ” mất nhiều chi tiêu marketing, vận hành mà lợi nhuận lại thấp. Vì sao chị vẫn tự tin mang Hộp Háo Hức đến gọi vốn?
Trong 3 năm qua, tôi rất lo vì mẫu hình của mình chưa hề có địch thủ cạnh tranh. Ấy là vì thị phần subscription quá khó, quá mỏi mệt, phức tạp để vận hành. Tới cả những ông mập có bản lĩnh vận hành như Tiki, Fahasa cũng chưa hề khai triển mẫu hình này. Lí do thứ nhất là vì tâm lý người tiêu dùng còn e dè “thanh toán trước nhận sau” và hệ thống trả tiền tại Việt Nam chưa thực thụ tối ưu.
Mặc cho những thử thách ấy, Hộp Háo Hức duy trì được đã 3 năm qua – 1 cột mốc nhưng có đến 95% các startup chẳng thể chạm đến. Tôi nhận thấy đây là thời khắc nhưng start-up của mình vừa đủ trưởng thành và khẳng định được hiệu quả lẫn ảnh hưởng đến số đông. Hộp Háo Hức đã được Shark Bình chốt đầu cơ 8 tỷ đổi lấy 20% cổ phần trên Shark Tank mùa 5, tương đương mức định giá là 40 tỷ. Đây không hề là con số quá cao so với nhiều startup đã lên sóng, mà điều này trình bày sự bình chọn cao của nhà đầu cơ về mẫu hình “subscription box” trong lĩnh vực giáo dục – vốn là mẫu hình từng gặp rất nhiều rào cản ở Việt Nam, bởi thực tiễn là 100% các đơn vị từng khai triển mẫu hình này trước đây đều thất bại.
Shark Bình với khẩu vị đầu cơ là mở mang nhanh, xui xẻo cao mà lợi nhuận bùng nổ. Theo chị thì USP (Unique Selling Point – Lợi điểm bán hàng duy nhất) nào của Mầm Bé thuyết phục được Shark. Vì sao chị lại chọn lựa Shark Bình để cung ứng tăng trưởng Mầm Bé?
Tôi nghĩ mẫu hình subscription box bản thân nó đã là 1 điểm quyến rũ đặc trưng với các Shark bởi bản lĩnh mở mang và tăng trưởng nhanh, vững bền. Thị phần tôi đang nhắm đến cũng càng ngày càng tăng trưởng rần rộ: gần 20 triệu trẻ con độ tuổi 10-15 (người tiêu dùng rốt cuộc) và 25-28 triệu người 20-40 tuổi (người mua). Doanh thu hơn 45 tỷ sau 3 năm ra mắt cũng khiến tôi cực kỳ tự tin vào bản lĩnh phát triển của mình. Tôi chọn lựa đi cùng cùng Shark Bình vì tôi nghĩ mảng bán lẻ (B2C) và công nghệ trong hệ sinh thái hiện nay của quỹ Next100 nhưng Shark Bình có sẽ cung ứng hiệu quả nhất cho Hộp Háo Hức. Không những thế, Shark Bình cũng có con bé. Ngoài vai trò 1 nhà đầu cơ, doanh nhân, tôi tin rằng nhiệt huyết của người làm tía má cũng sẽ là điểm kết nối bền chặt giữa chúng tôi.
Trái lại sự mới mẻ của Hộp Háo Hức, mẫu hình giáo dục trải nghiệm lại đã quá tầm thường tại Việt Nam, vì sao chị vẫn phấn đấu tới mức sắm hẳn 1 khu đất để xây dựng nên Làng Háo Hức?
Ấy là vì tầm thường mọi người làm trại hè sẽ ko bao giờ dành nhiều tiền để xây dựng cả 1 khu như tôi làm đâu. Thế mà tôi lại khá “trằn trọc” lúc ko gian nhà ở, tiện ích trải nghiệm đều chẳng hề được tối ưu cho các hoạt động của trẻ em. Trên khu đất tôi sắm chỉ có sẵn 1 ngôi nhà cấp 4 trên khu trồng chè của vùng núi Thái Nguyên. Vậy là tôi có cả 1 trang giấy trắng để cùng các nhỏ hãnh diện tự xây nên ko gian của chính mình.
Thứ 2, các chương trình từ trước cho tới hiện tại ở Việt Nam đều hướng tới những thứ cừ khôi như kỹ năng chỉ huy. Giáo dục trẻ con không hề là dạy những thứ cừ khôi như kỹ năng chỉ huy, nhưng phải từ khi những việc bé như biết gấp chăn màn, tự biết dọn ghế, rửa bát sau lúc ăn… 1 từ khóa xuyên suốt cho những chương trình của tôi chính là sự tôn trọng: tôn trọng chính bản thân, bằng hữu, thầy cô, môi trường bao quanh nữa. Đây chính là cái tông tích chi phối năng lực, hành vi, để rồi sau những trải nghiệm biết trân quý ấy, các bạn bé sẽ tự nghiệm ra những triết lý cho riêng mình.
Ko chỉ hoạt động trong lĩnh vực giáo dục, Hộp Háo Hức còn có các nhân sự là người điếc, hướng đến xây dựng 1 công ty tạo ảnh hưởng xã hội. Liệu chị có đang tự tạo cái khó cho mình?
Chẳng hề, từ ngày trước tiên thành lập tôi đã phấn đấu phải đưa các bạn điếc vào công ty của mình. Bộ phận sản xuất đóng gói bao bì đề xuất sự tập hợp, rất thích hợp với các bạn điếc. Tôi cũng muốn tạo ra 1 môi trường làm việc an toàn, tiến bộ, nhân bản cho người khuyết tật vì thời cơ việc làm của họ rất gian khổ.
Tôi tâm niệm là việc tích hợp các viên chức khuyết tật vào 1 bộ phận nào ấy trong công ty nên được lan tỏa phổ quát. Thay vì 1 năm doanh nghiệp cứ bỏ tiền cho viên chức đi lao động công ích, rồi từ thiện quỹ nọ kia thì vì sao ko làm những việc có lợi tương tự hàng ngày trong công tác. Tôi mong trong ngày mai ko còn cần rành mạch dùng tới định nghĩa “Công ty xã hội” nữa. Bất kể công ty nào được lập ra, dù là kinh doanh thuần túy, đều nên gắn với sứ mạng tạo được ảnh hưởng vững bền trong số đông, bất kể là về nhân sự, cách vận hành hay thành phầm.
Nhưng mà rất hiếm công ty xã hội ở Việt Nam đạt được đồng thời 2 chỉ tiêu: Đem đến trị giá cho số đông và Đạt chỉ tiêu lợi nhuận. Tới với Shark Tank với ý tưởng mở mang kinh doanh, liệu chị có nghĩ mình sẽ phải thỏa hiệp và tiêu hao đi nhân tố “xã hội” ko?
Việc mang đến “trị giá cho số đông” của Hộp Háo Hức ko giống như 1 số công ty sản xuất thương nghiệp thông thường, là trích lợi nhuận để tiến hành các chiến dịch CSR hay làm từ thiện. Bản thân thành phầm và mẫu hình của tôi lúc khai triển và duy trì được chất lượng, đã góp phần xây dựng văn hoá đọc cho trẻ con. Lúc thu được đầu cơ và mở mang kinh doanh, tôi cũng sẽ tuyển dụng thêm nhiều các nhân sự điếc để phục vụ nhu cầu gia công thành phầm.
Tôn chỉ của tôi là: Tăng trưởng và mở mang tới cỡ nào cũng quyết ko hy sinh những cam kết đóng góp cho số đông. Bởi ấy là lí do tại sao Hộp Háo Hức có mặt trên thị trường, và ấy cũng là động lực để chúng tôi vượt qua gian khổ, trưởng thành hơn mỗi ngày.
Công tác kinh doanh bận bịu tương tự, các con ngày 1 mập hơn, chị có cảm giác mình ko dành đủ thời kì đủ cho chính con mình ko. Làm cách nào để chị kéo con gần lại và giữ hạnh phúc gia đình?
Khoảng cách lứa tuổi là thứ vững chắc có, tôi chẳng thể nào chối bỏ được vì thực chất việc sinh ra ở 2 công đoạn không giống nhau, ở những môi trường tương tác hàng ngày không giống nhau thì dĩ nhiên sẽ có những khoảng cách như thế. Phụ huynh đừng cố xóa nhòa khoảng cách lứa tuổi giữa tía má và con cái, vì ấy mới là thứ gia vị thú vị cho mối quan hệ thiêng liêng đó. Tôi thích mê lúc được con hỏi: “Mẹ ơi mẹ kể cho con ngày xưa những trò nhí nhố mẹ hay làm nhưng bị bà mắng đi”, cũng hay theo tôi đi tới văn phòng, sự kiện. Trái lại tôi cũng như thế, cũng rất tò mò về toàn cầu của con. Cũng chính như giữa tôi và chồng, cách nhau 7 tuổi, cũng tạm gọi là có khoảng cách lứa tuổi rồi, và mỗi người lại mang lại cho người kia nhiều thứ để học hỏi. Sự tôn trọng chính là chìa khóa để chúng ta đóng góp vào mỗi mối quan hệ 1 cách thành tâm và vững bền nhất.
Cũng bận bịu như bao bậc phụ huynh khác, đâu là cách thức để chị ko biến thành “tía má hổ” nhưng là “tía má thiên thần” trước con cái?
Phụ huynh Việt Nam khái quát trong 10 năm quay về đây có sự chỉnh sửa rất mập so với lứa tuổi trước. Ngoài ra, tinh thần chủ động tiếp cận những tri thức về nuôi dạy con ở nhiều khu vực còn giảm thiểu. Tới độ tuổi đủ để thành thân, con người ta vẫn mới chỉ có năng lực sinh lý về việc sinh con, chứ năng lực về tâm lý, kỹ năng nuôi dạy con của nhiều tía má Việt Nam thì lại hoàn toàn là 1 con số 0. Thế nên tôi rất quan trọng việc trang bị thêm tri thức để nuôi dạy con với tình yêu và sự tỉnh ngủ.
Không những thế, tôi cũng luôn chủ trương biến thành 1 “happy mom” thay vì là “super mom”. Người nào cũng cần sự hỗ trợ lúc cần phải có. Trong 1-2 năm trước tiên lúc startup, tôi khóc thường xuyên. Nhưng mà nhờ có sự cung ứng của nhiều team trong doanh nghiệp, đặc trưng là sự đi cùng cả về nguồn vốn lẫn ý thức và chuyên môn của chồng, nên giờ ko còn phải khóc mấy nữa rồi.
Phụ huynh cũng đừng lạm dụng câu “sức ép tạo kim cương”. Cách chọn lựa sức ép và cách tung sức ép ấy ra cho con dựa dẫm rất nhiều vào năng lực tư nhân, bản lĩnh tiếp thu, tính cách của từng nhỏ. Bạn chẳng thể ném bỗng dưng con ra giữa biển và bảo con biết bơi đi nhưng vẫn hi vọng con còn sống được.
Chỉ cần khoảng đến, chị có kế hoạch cho dự án đi đầu nào khác trong hệ sinh thái giáo dục của mình ko?
Tôi ko tự nhận bản thân là người đi đầu các phong trào giáo dục đâu. Vì theo tôi, giáo dục không hề thứ gì đao phệ búa mập, ko cần phải nâng tầm lên mức môn phái, phong trào gì cả. Giáo dục thực ra rất bé thôi. Đi trên đường trông thấy cọng rác thì tía má biết nhặt lên đã chính là hành vi giáo dục con cái của tôi rồi.
Các dự án của tôi đều ko chỉ tiêu quá nhiều đến vận tốc phát triển, nhưng tôi coi trọng chỉ số ưng ý của người mua, phản hồi của đối tác, chất lượng. Do ấy, chúng tôi sẽ dành đầu tiên thời kì sắp đến để mở mang thị phần đến các khu vực nông thôn, nơi tía má chưa thực thụ ân cần đến văn hóa đọc, nơi những cuốn sách tốt vẫn chưa được tiếp cận, vì chỉ tiêu là 10 triệu trẻ con và gia đình Việt Nam đọc sách mỗi ngày, chứ chưa có thành phầm mới. Với hình ảnh người nổi danh và kinh nghiệm làm truyền hình lâu năm, để kiếm được tiền thì có tôi nhiều cách lắm, đặc trưng như các cấp lợi nhuận cao như bán mỹ phẩm, thời trang. Nhưng mà tôi chọn trục đường hiện nay vì tối đi ngủ tôi cảm thấy mình đang được hưởng thụ cuộc sống, dù rằng rất mệt.
1 điều khiến tôi luôn muốn tiếp bước nhiệt huyết này chính là hàng ngày sau lúc mài miệt làm việc thì trông thấy: mỗi lúc các dự án kinh doanh của tôi tăng trưởng thêm 1 chút, cũng chính là khi tôi trông thấy sự trưởng thành, khôn mập của các con.
Cảm ơn chị vì những san sớt đầy nhiệt huyết!
Nguồn: cafef.vn
