Ông Vũ Hải Quân – giám đốc ĐH Đất nước TP.HCM – Ảnh: THIỆN THÔNG
Hội nghị thường niên về tăng trưởng khoa học, công nghệ và đổi mới thông minh và nguồn nhân công lần thứ 2 năm 2022 do Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp với Đại học Đất nước TP.HCM tổ chức sáng 24-12. Nhiều nhà khoa học nêu ra hàng loạt điểm nghẽn cơ chế trong nghiên cứu khoa học làm tác động đến hoạt động nghiên cứu, đổi mới thông minh.
“Để các nhà khoa học tự giám sát lẫn nhau”
Hội nghị năm nay, các nhà khoa học tới từ Bộ Khoa học và Công nghệ, 2 viện hàn lâm, 2 đại học non sông bàn về những biện pháp, khuyến nghị hoàn thiện hơn chế độ, cơ chế, luật pháp về khoa học, công nghệ và đổi mới thông minh trong những năm đến.
Theo PGS.TS Vũ Hải Quân – giám đốc Đại học Đất nước TP.HCM, dù rằng cơ chế, luật pháp về khoa học công nghệ hiện đã được điều chỉnh, đổi mới nhưng mà vẫn còn nhiều vướng mắc.
Kế bên công tác hằng ngày, nghiên cứu khoa học, viết bài báo, các nhà khoa học tại Đại học Đất nước TP.HCM còn phải làm thanh quyết toán, thủ tục giải ngân đề tài… mất rất nhiều thời kì.
“Ko nên biến nhà khoa học thành kế toán viên. Tôi cho rằng đã tới khi có chế độ đồng giám sát. Theo đấy, các thành phầm, kết quả nghiên cứu nên để các nhà khoa học tự giám sát lẫn nhau.
Lúc các nhà khoa học làm đề tài nghiên cứu cần ban bố và công khai trên mạng để các nhà khoa học khác giám sát. Tỉ dụ như 1 khoản kinh phí bao lăm có thể làm ra được thành phầm nghiên cứu đấy.
Còn các quy định về giải ngân, quyết toán, nguồn vốn hiện liên can đến luật thì từng bước dễ ợt hóa các thủ tục và giao quyền tự chủ nhiều hơn cho các nhà khoa học, chủ nhiệm đề tài”, ông Quân kiến nghị.
Tháo gỡ những bất cập trong hệ thống luật pháp
TS Chu Thúc Đạt – vụ trưởng Vụ Phát triển Khoa học và Công nghệ địa phương, Bộ Khoa học và Công nghệ – cũng kiến nghị xây dựng và tổ chức thực hiện các cơ chế, chính sách nhằm phát triển và ứng dụng khoa học và công nghệ.
Ông yêu cầu sớm hoàn thiện hành lang pháp lý, thực hiện tốt vai trò điều phối của Bộ Khoa học và Công nghệ cùng với các bộ, ngành, địa phương trong quản lý, thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động đổi mới thông minh trong các cơ sở giáo dục đại học và đặc biệt là trong doanh nghiệp.
Xây dựng cơ chế gắn kết hoạt động nghiên cứu với triển khai và chuyển giao công nghệ để ứng dụng nhanh các kết quả nghiên cứu vào sản xuất và đời sống.
Ông Huỳnh Thành Đạt, bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ – Ảnh: TRẦN HUỲNH
Luận bàn với các nhà khoa học tại hội nghị, ông Huỳnh Thành Đạt – bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ – cho hay chỉ cần khoảng đến bộ này sẽ khai triển 4 nhóm nhiệm vụ trọng điểm. Trước nhất là hoàn thiện thiết chế, cơ chế, luật pháp về khoa học công nghệ và đổi mới thông minh, trong đấy chú trọng tới việc xây dựng thiết chế vượt bậc, chấp thuận không may và độ trễ trong hoạt động này.
Cần quyết tâm toàn diện và đồng bộ để tháo gỡ những bất cập trong hệ thống pháp luật và cơ chế để khoa học công nghệ và đổi mới thông minh dùng cho tăng trưởng kinh tế – xã hội, đặc trưng là các rào cản, vướng mắc từ các chế độ, cơ chế về kinh tế, đầu cơ, thương nghiệp; tăng nhanh nguồn lực xã hội đầu cơ cho khoa học công nghệ và đổi mới thông minh, nhất là từ công ty.
Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt
Cần chế độ thử nghiệm mô hình đổi mới thông minh
PGS.TS Lâm Quang Vinh – trưởng ban khoa học và công nghệ Đại học Đất nước TP.HCM, cho rằng vai trò kiến tạo của Nhà nước về khoa học, công nghệ và đổi mới thông minh là đặc biệt quan trọng: chỉ đạo, định hướng các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp thúc đẩy phát triển để tạo bứt phá về năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế; góp phần phát triển thị trường khoa học và công nghệ một cách mạnh mẽ.
“Cần ban hành thể chế, cơ chế, chính sách thí điểm mô hình đổi mới thông minh cho các đại học non sông trong việc triển khai theo sự phân công đặt hàng các nhiệm vụ khoa học, công nghệ và đổi mới thông minh dựa trên vai trò, sứ mạng của các đại học non sông đối với sự phát triển hệ thống đổi mới thông minh quốc gia” – ông Vinh kiến nghị.
Nguồn: tuoitre.vn
