Hãy cùng Muôn Màu theo dõi nội dung hay nhất về Thời kì là gì và vì sao nó luôn tiến về phía trước?
dưới đây nhé:
Cùng muonmau.vn mày mò Thời kì là gì và vì sao nó luôn tiến về phía trước?
Chúng ta thường nghĩ về thời kì trong vũ trụ nghe đâu là 1 dòng chảy có 1 thời khắc mở màn và cho tới hiện thời. Mà các nhà vũ trụ học đương đại thực thụ biết bao lăm về thời kì?
Hãy hình dung nếu thời kì đang chạy trái lại. Mọi người sẽ trẻ hơn thay vì già đi và sau 1 thời kì dài mọi người đều được trẻ hóa dần dần, quay quay về những gì đã trải qua và rốt cục là thành 1 đứa trẻ chào đời như 1 tia sáng nhấp nhánh trong mắt thầy u họ. Ấy là thời kì được trình bày trong 1 cuốn tiểu thuyết của nhà văn khoa học viễn tưởng Philip K. Dick, nhưng mà thật đáng kinh ngạc, hướng thời kì cũng là 1 vấn đề nhưng các nhà vũ trụ học đang tìm lời trả lời.
Bạn đang xem: Thời kì là gì và vì sao nó luôn tiến về phía trước?
Dù rằng chúng ta cho rằng thời kì có 1 hướng đi nhất mực, nhưng mà các nhà vật lý thì ko xác định điều này. Họ cho rằng phần đông các quy luật thiên nhiên là “thời kì có thể đảo ngược”, có tức là chúng sẽ hoạt động tốt nếu thời kì được khái niệm là chạy trái lại. Vậy vì sao thời kì luôn tiến về phía trước? Và nó sẽ xoành xoạch là như thế?
Mục lục
Thời kì có điểm mở màn ko?
-
- Dòng thời kì của vũ trụ. (Design Alex Mittelmann, Coldcreation/wikimedia, CC BY-SA)
Bất cứ định nghĩa rộng rãi nào về thời kì rốt cục đều phải dựa trên sự tăng trưởng của chính vũ trụ. Lúc nhìn lên vũ trụ, chúng ta nhận ra các sự kiện đã xảy ra trong dĩ vãng bởi ánh sáng cần thời kì để tới với chúng ta. Trên thực tiễn, ngay cả những quan sát dễ ợt nhất cũng có thể giúp chúng ta hiểu được thời kì vũ trụ. Thí dụ, thực tiễn là bầu trời đêm hôm, nếu vũ trụ có dĩ vãng vô hạn và có khuôn khổ vô hạn, thì bầu trời đêm sẽ hoàn toàn sáng – tràn trề ánh sáng từ ti tỉ ngôi sao trong 1 vũ trụ mênh mang.
Trong 1 thời kì dài, các nhà khoa học, bao gồm cả Albert Einstein, cho rằng vũ trụ là tĩnh và vô hạn. Các quan sát tính từ lúc ấy cho thấy rằng nó trên thực tiễn đang co giãn và với vận tốc càng ngày càng nhanh. Điều này có tức là nó phải bắt nguồn từ 1 điểm xuất hành lúc đầu nhưng chúng ta gọi là vụ nổ béo, ẩn ý rằng thời kì thực thụ có điểm mở màn. Trong thực tiễn, nếu chúng ta quan sát ánh sáng có tuổi đời đủ cao, chúng ta thậm chí có thể nhận ra các bức xạ tàn tích từ Vụ Nổ Mập – bức xạ nền vũ trụ (Cosmic Microwave Background – CMB). Nhận thức này là bước trước nhất để xác định tuổi của vũ trụ.
Tính kha khá
Mà có 1 gieo neo, thuyết kha khá hẹp của Einstein chỉ ra rằng thời kì là… kha khá: Trong nhận thức của tôi về thời kì, nếu bạn vận động so với tôi càng nhanh thì thời kì trôi qua đối với bạn càng chậm. Vì thế, trong vũ trụ của chúng ta gồm các đang co giãn, các ngôi sao quay và các hành tinh xoắn ốc, ở trong ấy vận tốc nhanh chậm của thời kì là không giống nhau. Do ấy, dĩ vãng, hiện nay và ngày mai của mọi thứ đều là kha khá.
uốn cong trên quang cảnh tăm tối và nhiều đá.
Vì sao bầu trời đêm có thể cho chúng ta biết 1 chút về tính kha khá của thời kì. Hóa ra là vì vũ trụ ở giác độ này nhưng nhìn thì căn bản là đều giống nhau ở mọi nơi, và nhìn trung bình giống nhau ở mọi hướng, nên có còn đó thời kì vũ trụ. Để đo lường nó, tất cả những gì chúng ta phải làm là đo các đặc tính của bức xạ vi sóng vũ trụ (là bức xạ điện từ được sinh ra từ thời đoạn nguyên sơ của vũ trụ). Các nhà vũ trụ học đã sử dụng điều này để xác định tuổi của vũ trụ. Họ đã dựa trên bức xạ vi sóng này để đo lường tuổi của vũ trụ là 13,799 tỷ năm.
Mũi tên thời kì
Vì thế, chúng tôi biết thời kì rất có thể mở màn trong vụ nổ Big Bang. Mà vẫn còn 1 câu hỏi dằng dai vẫn còn đó: thời kì xác thực là gì?
Để trả lời câu hỏi này, chúng ta phải coi xét các tính chất căn bản của ko gian và thời kì. Trong chiều ko gian, chúng ta có thể vận động đến và lui, tất cả mọi người đều trải nghiệm điều này hàng ngày. Mà thời kì thì khác, nó chỉ đi theo 1 hướng nhưng thôi, chúng ta cảm thấy luôn tiến về phía trước, ko bao giờ quay trái lại. Vậy vì sao chiều của thời kì là chẳng thể chỉnh sửa? Đây là 1 trong những vấn đề béo chưa được khắc phục trong vật lý.
-
- Bầu trời đêm có thể cho chúng ta biết 1 chút công bình về thời kì. (Hình ảnh : Vườn non sông Arches / Flickr.)
Để giảng giải vì sao bản thân thời kì là chẳng thể đảo ngược, chúng ta cần tìm các công đoạn trong thiên nhiên cũng chẳng thể đảo ngược. 1 trong số ít các định nghĩa tương tự trong vật lý (và cuộc sống!) là mọi thứ có xu hướng phát triển thành rối loạn hơn lúc thời kì trôi qua. Chúng tôi miêu tả điều này bằng cách sử dụng 1 tính chất vật lý được gọi là entropy mã hóa cách 1 thứ gì ấy được xếp đặt theo quy trình.
Hãy hình dung 1 hộp khí trong ấy tất cả các hạt lúc đầu được đặt ở 1 góc (tình trạng có trật tự). Theo thời kì, chúng sẽ thiên nhiên tìm cách lấp đầy toàn thể hộp (tình trạng rối loạn) – và để đưa các hạt quay về tình trạng có trật tự sẽ cần năng lượng. Điều này là chẳng thể được. Nó giống như đập 1 quả trứng để làm 1 món trứng tráng. 1 lúc nó đã vỡ ra và chan chứa chảo, nó sẽ ko bao giờ quay về thành hình quả trứng như lúc đầu nữa. Điều này cũng giống như vũ trụ: lúc nó tăng trưởng, thì entropy (đơn vị đo nhiệt năng) toàn cục sẽ nâng cao.
Càng ngày càng rối loạn
Hóa ra entropy là 1 cách khá tốt để giảng giải mũi tên thời kì. Và khi mà vũ trụ có vẻ như đang phát triển thành trật tự hơn – tỉ dụ là lúc nó đi từ sự rối loạn trong công đoạn đầu tạo nên các ngôi sao, các hành tinh tới công đoạn có vẻ trật tự hiện tại – thì vũ trụ vẫn có thể có bản lĩnh ngày càng tăng sự rối loạn. Bởi vì lực thu hút liên can tới các khối lượng béo có thể kéo vật chất vào tình trạng đa phần trật tự nhưng chúng ta vẫn thấy, thì với sự ngày càng tăng rối loạn nhưng chúng ta đang nghĩ phải xảy ra bằng cách nào ấy ẩn giấu trong trường thu hút. Do ấy sự rối loạn có thể nâng cao cho dù chúng ta ko nhận ra được.
-
- Đi-ốt tản mạn và các linh kiện điện tử bé khác tràn ra từ hộp nhựa.Thật xui xẻo, mọi thứ ko tự quét dọn gọn ghẽ được. (Ảnh Credit: Alex Dinovitser/wikimedia, CC BY-SA)
Thuận theo thời kì mọi thứ trong thiên nhiên sẽ dần dần biến hoá và hỗn loạn hơn, vậy vì sao ở thời đoạn đầu vũ trụ lại có trật tự tới vậy? đây vẫn được coi là 1 bí hiểm. 1 số nhà nghiên cứu cho rằng vụ nổ béo thậm chí có thể không hề là sự mở màn, trên thực tiễn có thể có các vũ trụ song song và thời kì chạy theo các hướng không giống nhau.
Thời kì sẽ chấm dứt?
Thời kì có khi mở màn, nhưng mà liệu nó có chấm dứt hay ko dựa dẫm vào thực chất của năng lượng tối đang khiến nó co giãn với vận tốc gia tốc. Vận tốc co giãn này rốt cục có thể xé nát vũ trụ, buộc nó phải chấm dứt trong 1 vụ nổ béo. Mặt khác, năng lượng tối có thể phân rã, đảo ngược vụ nổ béo và chấm dứt vũ trụ trong vụ nổ béo này, hoặc vũ trụ có thể dễ ợt là co giãn mãi mãi.
Mà liệu có phải bất cứ kịch bản nào trong ngày mai này sẽ chấm dứt ko? Theo các luật lệ kỳ lạ của cơ học lượng tử, các hạt trùng hợp bé nhỏ có thể bật ra khỏi chân ko trong giây khắc, 1 thứ được nhận ra liên tiếp trong các thí nghiệm về vật lý hạt. 1 số người đã lập luận rằng năng lượng tối có thể gây ra những dao động lượng tử, dẫn tới 1 vụ nổ Big Bang mới, chấm dứt dòng thời kì của chúng ta và mở màn 1 dòng thời kì mới.
Dù rằng điều này là hết sức phán đoán và rất khó xảy ra, nhưng mà những gì chúng ta biết là chỉ lúc chúng ta hiểu về năng lượng tối, chúng ta mới biết được số mệnh của vũ trụ. Vậy kết quả có thể xảy ra nhất là gì? Chỉ có thời kì mới giải đáp được.
Ngọc Mai
?
Đăng bởi: muonmau.vn
Phân mục: Tổng hợp
Xem thêm Thời kì là gì và vì sao nó luôn tiến về phía trước?
Chúng ta thường nghĩ về thời kì trong vũ trụ nghe đâu là 1 dòng chảy có 1 thời khắc mở màn và cho tới hiện thời. Mà các nhà vũ trụ học đương đại thực thụ biết bao lăm về thời kì?
Hãy hình dung nếu thời kì đang chạy trái lại. Mọi người sẽ trẻ hơn thay vì già đi và sau 1 thời kì dài mọi người đều được trẻ hóa dần dần, quay quay về những gì đã trải qua và rốt cục là thành 1 đứa trẻ chào đời như 1 tia sáng nhấp nhánh trong mắt thầy u họ. Ấy là thời kì được trình bày trong 1 cuốn tiểu thuyết của nhà văn khoa học viễn tưởng Philip K. Dick, nhưng mà thật đáng kinh ngạc, hướng thời kì cũng là 1 vấn đề nhưng các nhà vũ trụ học đang tìm lời trả lời.
Dù rằng chúng ta cho rằng thời kì có 1 hướng đi nhất mực, nhưng mà các nhà vật lý thì ko xác định điều này. Họ cho rằng phần đông các quy luật thiên nhiên là “thời kì có thể đảo ngược”, có tức là chúng sẽ hoạt động tốt nếu thời kì được khái niệm là chạy trái lại. Vậy vì sao thời kì luôn tiến về phía trước? Và nó sẽ xoành xoạch là như thế?
Thời kì có điểm mở màn ko?
-
- Dòng thời kì của vũ trụ. (Design Alex Mittelmann, Coldcreation/wikimedia, CC BY-SA)
Bất cứ định nghĩa rộng rãi nào về thời kì rốt cục đều phải dựa trên sự tăng trưởng của chính vũ trụ. Lúc nhìn lên vũ trụ, chúng ta nhận ra các sự kiện đã xảy ra trong dĩ vãng bởi ánh sáng cần thời kì để tới với chúng ta. Trên thực tiễn, ngay cả những quan sát dễ ợt nhất cũng có thể giúp chúng ta hiểu được thời kì vũ trụ. Thí dụ, thực tiễn là bầu trời đêm hôm, nếu vũ trụ có dĩ vãng vô hạn và có khuôn khổ vô hạn, thì bầu trời đêm sẽ hoàn toàn sáng – tràn trề ánh sáng từ ti tỉ ngôi sao trong 1 vũ trụ mênh mang.
Trong 1 thời kì dài, các nhà khoa học, bao gồm cả Albert Einstein, cho rằng vũ trụ là tĩnh và vô hạn. Các quan sát tính từ lúc ấy cho thấy rằng nó trên thực tiễn đang co giãn và với vận tốc càng ngày càng nhanh. Điều này có tức là nó phải bắt nguồn từ 1 điểm xuất hành lúc đầu nhưng chúng ta gọi là vụ nổ béo, ẩn ý rằng thời kì thực thụ có điểm mở màn. Trong thực tiễn, nếu chúng ta quan sát ánh sáng có tuổi đời đủ cao, chúng ta thậm chí có thể nhận ra các bức xạ tàn tích từ Vụ Nổ Mập – bức xạ nền vũ trụ (Cosmic Microwave Background – CMB). Nhận thức này là bước trước nhất để xác định tuổi của vũ trụ.
Tính kha khá
Mà có 1 gieo neo, thuyết kha khá hẹp của Einstein chỉ ra rằng thời kì là… kha khá: Trong nhận thức của tôi về thời kì, nếu bạn vận động so với tôi càng nhanh thì thời kì trôi qua đối với bạn càng chậm. Vì thế, trong vũ trụ của chúng ta gồm các đang co giãn, các ngôi sao quay và các hành tinh xoắn ốc, ở trong ấy vận tốc nhanh chậm của thời kì là không giống nhau. Do ấy, dĩ vãng, hiện nay và ngày mai của mọi thứ đều là kha khá.
uốn cong trên quang cảnh tăm tối và nhiều đá.
Vì sao bầu trời đêm có thể cho chúng ta biết 1 chút về tính kha khá của thời kì. Hóa ra là vì vũ trụ ở giác độ này nhưng nhìn thì căn bản là đều giống nhau ở mọi nơi, và nhìn trung bình giống nhau ở mọi hướng, nên có còn đó thời kì vũ trụ. Để đo lường nó, tất cả những gì chúng ta phải làm là đo các đặc tính của bức xạ vi sóng vũ trụ (là bức xạ điện từ được sinh ra từ thời đoạn nguyên sơ của vũ trụ). Các nhà vũ trụ học đã sử dụng điều này để xác định tuổi của vũ trụ. Họ đã dựa trên bức xạ vi sóng này để đo lường tuổi của vũ trụ là 13,799 tỷ năm.
Mũi tên thời kì
Vì thế, chúng tôi biết thời kì rất có thể mở màn trong vụ nổ Big Bang. Mà vẫn còn 1 câu hỏi dằng dai vẫn còn đó: thời kì xác thực là gì?
Để trả lời câu hỏi này, chúng ta phải coi xét các tính chất căn bản của ko gian và thời kì. Trong chiều ko gian, chúng ta có thể vận động đến và lui, tất cả mọi người đều trải nghiệm điều này hàng ngày. Mà thời kì thì khác, nó chỉ đi theo 1 hướng nhưng thôi, chúng ta cảm thấy luôn tiến về phía trước, ko bao giờ quay trái lại. Vậy vì sao chiều của thời kì là chẳng thể chỉnh sửa? Đây là 1 trong những vấn đề béo chưa được khắc phục trong vật lý.
-
- Bầu trời đêm có thể cho chúng ta biết 1 chút công bình về thời kì. (Hình ảnh : Vườn non sông Arches / Flickr.)
Để giảng giải vì sao bản thân thời kì là chẳng thể đảo ngược, chúng ta cần tìm các công đoạn trong thiên nhiên cũng chẳng thể đảo ngược. 1 trong số ít các định nghĩa tương tự trong vật lý (và cuộc sống!) là mọi thứ có xu hướng phát triển thành rối loạn hơn lúc thời kì trôi qua. Chúng tôi miêu tả điều này bằng cách sử dụng 1 tính chất vật lý được gọi là entropy mã hóa cách 1 thứ gì ấy được xếp đặt theo quy trình.
Hãy hình dung 1 hộp khí trong ấy tất cả các hạt lúc đầu được đặt ở 1 góc (tình trạng có trật tự). Theo thời kì, chúng sẽ thiên nhiên tìm cách lấp đầy toàn thể hộp (tình trạng rối loạn) – và để đưa các hạt quay về tình trạng có trật tự sẽ cần năng lượng. Điều này là chẳng thể được. Nó giống như đập 1 quả trứng để làm 1 món trứng tráng. 1 lúc nó đã vỡ ra và chan chứa chảo, nó sẽ ko bao giờ quay về thành hình quả trứng như lúc đầu nữa. Điều này cũng giống như vũ trụ: lúc nó tăng trưởng, thì entropy (đơn vị đo nhiệt năng) toàn cục sẽ nâng cao.
Càng ngày càng rối loạn
Hóa ra entropy là 1 cách khá tốt để giảng giải mũi tên thời kì. Và khi mà vũ trụ có vẻ như đang phát triển thành trật tự hơn – tỉ dụ là lúc nó đi từ sự rối loạn trong công đoạn đầu tạo nên các ngôi sao, các hành tinh tới công đoạn có vẻ trật tự hiện tại – thì vũ trụ vẫn có thể có bản lĩnh ngày càng tăng sự rối loạn. Bởi vì lực thu hút liên can tới các khối lượng béo có thể kéo vật chất vào tình trạng đa phần trật tự nhưng chúng ta vẫn thấy, thì với sự ngày càng tăng rối loạn nhưng chúng ta đang nghĩ phải xảy ra bằng cách nào ấy ẩn giấu trong trường thu hút. Do ấy sự rối loạn có thể nâng cao cho dù chúng ta ko nhận ra được.
-
- Đi-ốt tản mạn và các linh kiện điện tử bé khác tràn ra từ hộp nhựa.Thật xui xẻo, mọi thứ ko tự quét dọn gọn ghẽ được. (Ảnh Credit: Alex Dinovitser/wikimedia, CC BY-SA)
Thuận theo thời kì mọi thứ trong thiên nhiên sẽ dần dần biến hoá và hỗn loạn hơn, vậy vì sao ở thời đoạn đầu vũ trụ lại có trật tự tới vậy? đây vẫn được coi là 1 bí hiểm. 1 số nhà nghiên cứu cho rằng vụ nổ béo thậm chí có thể không hề là sự mở màn, trên thực tiễn có thể có các vũ trụ song song và thời kì chạy theo các hướng không giống nhau.
Thời kì sẽ chấm dứt?
Thời kì có khi mở màn, nhưng mà liệu nó có chấm dứt hay ko dựa dẫm vào thực chất của năng lượng tối đang khiến nó co giãn với vận tốc gia tốc. Vận tốc co giãn này rốt cục có thể xé nát vũ trụ, buộc nó phải chấm dứt trong 1 vụ nổ béo. Mặt khác, năng lượng tối có thể phân rã, đảo ngược vụ nổ béo và chấm dứt vũ trụ trong vụ nổ béo này, hoặc vũ trụ có thể dễ ợt là co giãn mãi mãi.
Mà liệu có phải bất cứ kịch bản nào trong ngày mai này sẽ chấm dứt ko? Theo các luật lệ kỳ lạ của cơ học lượng tử, các hạt trùng hợp bé nhỏ có thể bật ra khỏi chân ko trong giây khắc, 1 thứ được nhận ra liên tiếp trong các thí nghiệm về vật lý hạt. 1 số người đã lập luận rằng năng lượng tối có thể gây ra những dao động lượng tử, dẫn tới 1 vụ nổ Big Bang mới, chấm dứt dòng thời kì của chúng ta và mở màn 1 dòng thời kì mới.
Dù rằng điều này là hết sức phán đoán và rất khó xảy ra, nhưng mà những gì chúng ta biết là chỉ lúc chúng ta hiểu về năng lượng tối, chúng ta mới biết được số mệnh của vũ trụ. Vậy kết quả có thể xảy ra nhất là gì? Chỉ có thời kì mới giải đáp được.
Ngọc Mai
?
Bản quyền bài viết thuộc trường THPT thành Phố Sóc Trăng. Mọi hành vi sao chép đều là ăn gian!
Nguồn san sẻ: Trường muonmau.vn (thptsoctrang.edu.vn)
Trên đây là nội dung về Thời kì là gì và vì sao nó luôn tiến về phía trước?
được nhiều bạn tìm đọc hiện tại. Chúc quý độc giả tích lũy được nhiều tri thức quý giá qua bài viết này!
Tham khảo bài khác cùng phân mục: Kiến Thức Tổng Hợp
Từ khóa kiếm tìm: Thời kì là gì và vì sao nó luôn tiến về phía trước?
Thông tin khác
+Thời kì là gì và vì sao nó luôn tiến về phía trước?
#Thời #gian #là #gì #và #tại #sao #nó #luôn #tiến #về #phía #trước
(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push();
Cùng muonmau.vn mày mò Thời kì là gì và vì sao nó luôn tiến về phía trước?
Chúng ta thường nghĩ về thời kì trong vũ trụ nghe đâu là 1 dòng chảy có 1 thời khắc mở màn và cho tới hiện thời. Mà các nhà vũ trụ học đương đại thực thụ biết bao lăm về thời kì?
Related Articles
Phan Ngọc Hoan là tên thật của nhà văn nào?
1 giờ ago
Viết đoạn văn giới thiệu bố cục sách Ngữ văn 8 tập 1 (10 Mẫu) ngắn gọn, hay nhất
2 giờ ago
Viết đoạn văn về quan điểm Tự học là ko cần sự viện trợ của người khác (20 Mẫu) ngắn gọn, hay nhất
2 giờ ago
Công hữu về tư liệu sản xuất là gì? Công hữu là gì?
13 giờ ago
Hãy hình dung nếu thời kì đang chạy trái lại. Mọi người sẽ trẻ hơn thay vì già đi và sau 1 thời kì dài mọi người đều được trẻ hóa dần dần, quay quay về những gì đã trải qua và rốt cục là thành 1 đứa trẻ chào đời như 1 tia sáng nhấp nhánh trong mắt thầy u họ. Ấy là thời kì được trình bày trong 1 cuốn tiểu thuyết của nhà văn khoa học viễn tưởng Philip K. Dick, nhưng mà thật đáng kinh ngạc, hướng thời kì cũng là 1 vấn đề nhưng các nhà vũ trụ học đang tìm lời trả lời.
Bạn đang xem: Thời kì là gì và vì sao nó luôn tiến về phía trước?
Dù rằng chúng ta cho rằng thời kì có 1 hướng đi nhất mực, nhưng mà các nhà vật lý thì ko xác định điều này. Họ cho rằng phần đông các quy luật thiên nhiên là “thời kì có thể đảo ngược”, có tức là chúng sẽ hoạt động tốt nếu thời kì được khái niệm là chạy trái lại. Vậy vì sao thời kì luôn tiến về phía trước? Và nó sẽ xoành xoạch là như thế?
(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push();
Nội dung1 Thời kì có điểm mở màn ko?2 Tính tương đối3 uốn cong trên quang cảnh tăm tối và nhiều đá.4 Mũi tên thời gian5 Càng ngày càng rối loạn6 Thời kì sẽ chấm dứt?6.1 Xem thêm Thời kì là gì và vì sao nó luôn tiến về phía trước? 7 Thời kì có điểm mở màn ko?8 Tính tương đối9 uốn cong trên quang cảnh tăm tối và nhiều đá.10 Mũi tên thời gian11 Càng ngày càng rối loạn12 Thời kì sẽ chấm dứt?
Thời kì có điểm mở màn ko?
Dòng thời kì của vũ trụ. (Design Alex Mittelmann, Coldcreation/wikimedia, CC BY-SA)
Bất cứ định nghĩa rộng rãi nào về thời kì rốt cục đều phải dựa trên sự tăng trưởng của chính vũ trụ. Lúc nhìn lên vũ trụ, chúng ta nhận ra các sự kiện đã xảy ra trong dĩ vãng bởi ánh sáng cần thời kì để tới với chúng ta. Trên thực tiễn, ngay cả những quan sát dễ ợt nhất cũng có thể giúp chúng ta hiểu được thời kì vũ trụ. Thí dụ, thực tiễn là bầu trời đêm hôm, nếu vũ trụ có dĩ vãng vô hạn và có khuôn khổ vô hạn, thì bầu trời đêm sẽ hoàn toàn sáng – tràn trề ánh sáng từ ti tỉ ngôi sao trong 1 vũ trụ mênh mang.
Trong 1 thời kì dài, các nhà khoa học, bao gồm cả Albert Einstein, cho rằng vũ trụ là tĩnh và vô hạn. Các quan sát tính từ lúc ấy cho thấy rằng nó trên thực tiễn đang co giãn và với vận tốc càng ngày càng nhanh. Điều này có tức là nó phải bắt nguồn từ 1 điểm xuất hành lúc đầu nhưng chúng ta gọi là vụ nổ béo, ẩn ý rằng thời kì thực thụ có điểm mở màn. Trong thực tiễn, nếu chúng ta quan sát ánh sáng có tuổi đời đủ cao, chúng ta thậm chí có thể nhận ra các bức xạ tàn tích từ Vụ Nổ Mập – bức xạ nền vũ trụ (Cosmic Microwave Background – CMB). Nhận thức này là bước trước nhất để xác định tuổi của vũ trụ.
Tính kha khá
Mà có 1 gieo neo, thuyết kha khá hẹp của Einstein chỉ ra rằng thời kì là… kha khá: Trong nhận thức của tôi về thời kì, nếu bạn vận động so với tôi càng nhanh thì thời kì trôi qua đối với bạn càng chậm. Vì thế, trong vũ trụ của chúng ta gồm các đang co giãn, các ngôi sao quay và các hành tinh xoắn ốc, ở trong ấy vận tốc nhanh chậm của thời kì là không giống nhau. Do ấy, dĩ vãng, hiện nay và ngày mai của mọi thứ đều là kha khá.
uốn cong trên quang cảnh tăm tối và nhiều đá.
Vì sao bầu trời đêm có thể cho chúng ta biết 1 chút về tính kha khá của thời kì. Hóa ra là vì vũ trụ ở giác độ này nhưng nhìn thì căn bản là đều giống nhau ở mọi nơi, và nhìn trung bình giống nhau ở mọi hướng, nên có còn đó thời kì vũ trụ. Để đo lường nó, tất cả những gì chúng ta phải làm là đo các đặc tính của bức xạ vi sóng vũ trụ (là bức xạ điện từ được sinh ra từ thời đoạn nguyên sơ của vũ trụ). Các nhà vũ trụ học đã sử dụng điều này để xác định tuổi của vũ trụ. Họ đã dựa trên bức xạ vi sóng này để đo lường tuổi của vũ trụ là 13,799 tỷ năm.
Mũi tên thời kì
Vì thế, chúng tôi biết thời kì rất có thể mở màn trong vụ nổ Big Bang. Mà vẫn còn 1 câu hỏi dằng dai vẫn còn đó: thời kì xác thực là gì?
Để trả lời câu hỏi này, chúng ta phải coi xét các tính chất căn bản của ko gian và thời kì. Trong chiều ko gian, chúng ta có thể vận động đến và lui, tất cả mọi người đều trải nghiệm điều này hàng ngày. Mà thời kì thì khác, nó chỉ đi theo 1 hướng nhưng thôi, chúng ta cảm thấy luôn tiến về phía trước, ko bao giờ quay trái lại. Vậy vì sao chiều của thời kì là chẳng thể chỉnh sửa? Đây là 1 trong những vấn đề béo chưa được khắc phục trong vật lý.
Bầu trời đêm có thể cho chúng ta biết 1 chút công bình về thời kì. (Hình ảnh : Vườn non sông Arches / Flickr.)
Để giảng giải vì sao bản thân thời kì là chẳng thể đảo ngược, chúng ta cần tìm các công đoạn trong thiên nhiên cũng chẳng thể đảo ngược. 1 trong số ít các định nghĩa tương tự trong vật lý (và cuộc sống!) là mọi thứ có xu hướng phát triển thành rối loạn hơn lúc thời kì trôi qua. Chúng tôi miêu tả điều này bằng cách sử dụng 1 tính chất vật lý được gọi là entropy mã hóa cách 1 thứ gì ấy được xếp đặt theo quy trình.
Hãy hình dung 1 hộp khí trong ấy tất cả các hạt lúc đầu được đặt ở 1 góc (tình trạng có trật tự). Theo thời kì, chúng sẽ thiên nhiên tìm cách lấp đầy toàn thể hộp (tình trạng rối loạn) – và để đưa các hạt quay về tình trạng có trật tự sẽ cần năng lượng. Điều này là chẳng thể được. Nó giống như đập 1 quả trứng để làm 1 món trứng tráng. 1 lúc nó đã vỡ ra và chan chứa chảo, nó sẽ ko bao giờ quay về thành hình quả trứng như lúc đầu nữa. Điều này cũng giống như vũ trụ: lúc nó tăng trưởng, thì entropy (đơn vị đo nhiệt năng) toàn cục sẽ nâng cao.
Càng ngày càng rối loạn
Hóa ra entropy là 1 cách khá tốt để giảng giải mũi tên thời kì. Và khi mà vũ trụ có vẻ như đang phát triển thành trật tự hơn – tỉ dụ là lúc nó đi từ sự rối loạn trong công đoạn đầu tạo nên các ngôi sao, các hành tinh tới công đoạn có vẻ trật tự hiện tại – thì vũ trụ vẫn có thể có bản lĩnh ngày càng tăng sự rối loạn. Bởi vì lực thu hút liên can tới các khối lượng béo có thể kéo vật chất vào tình trạng đa phần trật tự nhưng chúng ta vẫn thấy, thì với sự ngày càng tăng rối loạn nhưng chúng ta đang nghĩ phải xảy ra bằng cách nào ấy ẩn giấu trong trường thu hút. Do ấy sự rối loạn có thể nâng cao cho dù chúng ta ko nhận ra được.
Đi-ốt tản mạn và các linh kiện điện tử bé khác tràn ra từ hộp nhựa.Thật xui xẻo, mọi thứ ko tự quét dọn gọn ghẽ được. (Ảnh Credit: Alex Dinovitser/wikimedia, CC BY-SA)
Thuận theo thời kì mọi thứ trong thiên nhiên sẽ dần dần biến hoá và hỗn loạn hơn, vậy vì sao ở thời đoạn đầu vũ trụ lại có trật tự tới vậy? đây vẫn được coi là 1 bí hiểm. 1 số nhà nghiên cứu cho rằng vụ nổ béo thậm chí có thể không hề là sự mở màn, trên thực tiễn có thể có các vũ trụ song song và thời kì chạy theo các hướng không giống nhau.
Thời kì sẽ chấm dứt?
Thời kì có khi mở màn, nhưng mà liệu nó có chấm dứt hay ko dựa dẫm vào thực chất của năng lượng tối đang khiến nó co giãn với vận tốc gia tốc. Vận tốc co giãn này rốt cục có thể xé nát vũ trụ, buộc nó phải chấm dứt trong 1 vụ nổ béo. Mặt khác, năng lượng tối có thể phân rã, đảo ngược vụ nổ béo và chấm dứt vũ trụ trong vụ nổ béo này, hoặc vũ trụ có thể dễ ợt là co giãn mãi mãi.
Mà liệu có phải bất cứ kịch bản nào trong ngày mai này sẽ chấm dứt ko? Theo các luật lệ kỳ lạ của cơ học lượng tử, các hạt trùng hợp bé nhỏ có thể bật ra khỏi chân ko trong giây khắc, 1 thứ được nhận ra liên tiếp trong các thí nghiệm về vật lý hạt. 1 số người đã lập luận rằng năng lượng tối có thể gây ra những dao động lượng tử, dẫn tới 1 vụ nổ Big Bang mới, chấm dứt dòng thời kì của chúng ta và mở màn 1 dòng thời kì mới.
Dù rằng điều này là hết sức phán đoán và rất khó xảy ra, nhưng mà những gì chúng ta biết là chỉ lúc chúng ta hiểu về năng lượng tối, chúng ta mới biết được số mệnh của vũ trụ. Vậy kết quả có thể xảy ra nhất là gì? Chỉ có thời kì mới giải đáp được.
Ngọc Mai
?
Đăng bởi: muonmau.vn
Phân mục: Tổng hợp
Xem thêm Thời kì là gì và vì sao nó luôn tiến về phía trước?
Chúng ta thường nghĩ về thời kì trong vũ trụ nghe đâu là 1 dòng chảy có 1 thời khắc mở màn và cho tới hiện thời. Mà các nhà vũ trụ học đương đại thực thụ biết bao lăm về thời kì?
Hãy hình dung nếu thời kì đang chạy trái lại. Mọi người sẽ trẻ hơn thay vì già đi và sau 1 thời kì dài mọi người đều được trẻ hóa dần dần, quay quay về những gì đã trải qua và rốt cục là thành 1 đứa trẻ chào đời như 1 tia sáng nhấp nhánh trong mắt thầy u họ. Ấy là thời kì được trình bày trong 1 cuốn tiểu thuyết của nhà văn khoa học viễn tưởng Philip K. Dick, nhưng mà thật đáng kinh ngạc, hướng thời kì cũng là 1 vấn đề nhưng các nhà vũ trụ học đang tìm lời trả lời.
Dù rằng chúng ta cho rằng thời kì có 1 hướng đi nhất mực, nhưng mà các nhà vật lý thì ko xác định điều này. Họ cho rằng phần đông các quy luật thiên nhiên là “thời kì có thể đảo ngược”, có tức là chúng sẽ hoạt động tốt nếu thời kì được khái niệm là chạy trái lại. Vậy vì sao thời kì luôn tiến về phía trước? Và nó sẽ xoành xoạch là như thế?
Thời kì có điểm mở màn ko?
Dòng thời kì của vũ trụ. (Design Alex Mittelmann, Coldcreation/wikimedia, CC BY-SA)
Bất cứ định nghĩa rộng rãi nào về thời kì rốt cục đều phải dựa trên sự tăng trưởng của chính vũ trụ. Lúc nhìn lên vũ trụ, chúng ta nhận ra các sự kiện đã xảy ra trong dĩ vãng bởi ánh sáng cần thời kì để tới với chúng ta. Trên thực tiễn, ngay cả những quan sát dễ ợt nhất cũng có thể giúp chúng ta hiểu được thời kì vũ trụ. Thí dụ, thực tiễn là bầu trời đêm hôm, nếu vũ trụ có dĩ vãng vô hạn và có khuôn khổ vô hạn, thì bầu trời đêm sẽ hoàn toàn sáng – tràn trề ánh sáng từ ti tỉ ngôi sao trong 1 vũ trụ mênh mang.
Trong 1 thời kì dài, các nhà khoa học, bao gồm cả Albert Einstein, cho rằng vũ trụ là tĩnh và vô hạn. Các quan sát tính từ lúc ấy cho thấy rằng nó trên thực tiễn đang co giãn và với vận tốc càng ngày càng nhanh. Điều này có tức là nó phải bắt nguồn từ 1 điểm xuất hành lúc đầu nhưng chúng ta gọi là vụ nổ béo, ẩn ý rằng thời kì thực thụ có điểm mở màn. Trong thực tiễn, nếu chúng ta quan sát ánh sáng có tuổi đời đủ cao, chúng ta thậm chí có thể nhận ra các bức xạ tàn tích từ Vụ Nổ Mập – bức xạ nền vũ trụ (Cosmic Microwave Background – CMB). Nhận thức này là bước trước nhất để xác định tuổi của vũ trụ.
Tính kha khá
Mà có 1 gieo neo, thuyết kha khá hẹp của Einstein chỉ ra rằng thời kì là… kha khá: Trong nhận thức của tôi về thời kì, nếu bạn vận động so với tôi càng nhanh thì thời kì trôi qua đối với bạn càng chậm. Vì thế, trong vũ trụ của chúng ta gồm các đang co giãn, các ngôi sao quay và các hành tinh xoắn ốc, ở trong ấy vận tốc nhanh chậm của thời kì là không giống nhau. Do ấy, dĩ vãng, hiện nay và ngày mai của mọi thứ đều là kha khá.
uốn cong trên quang cảnh tăm tối và nhiều đá.
Vì sao bầu trời đêm có thể cho chúng ta biết 1 chút về tính kha khá của thời kì. Hóa ra là vì vũ trụ ở giác độ này nhưng nhìn thì căn bản là đều giống nhau ở mọi nơi, và nhìn trung bình giống nhau ở mọi hướng, nên có còn đó thời kì vũ trụ. Để đo lường nó, tất cả những gì chúng ta phải làm là đo các đặc tính của bức xạ vi sóng vũ trụ (là bức xạ điện từ được sinh ra từ thời đoạn nguyên sơ của vũ trụ). Các nhà vũ trụ học đã sử dụng điều này để xác định tuổi của vũ trụ. Họ đã dựa trên bức xạ vi sóng này để đo lường tuổi của vũ trụ là 13,799 tỷ năm.
Mũi tên thời kì
Vì thế, chúng tôi biết thời kì rất có thể mở màn trong vụ nổ Big Bang. Mà vẫn còn 1 câu hỏi dằng dai vẫn còn đó: thời kì xác thực là gì?
Để trả lời câu hỏi này, chúng ta phải coi xét các tính chất căn bản của ko gian và thời kì. Trong chiều ko gian, chúng ta có thể vận động đến và lui, tất cả mọi người đều trải nghiệm điều này hàng ngày. Mà thời kì thì khác, nó chỉ đi theo 1 hướng nhưng thôi, chúng ta cảm thấy luôn tiến về phía trước, ko bao giờ quay trái lại. Vậy vì sao chiều của thời kì là chẳng thể chỉnh sửa? Đây là 1 trong những vấn đề béo chưa được khắc phục trong vật lý.
Bầu trời đêm có thể cho chúng ta biết 1 chút công bình về thời kì. (Hình ảnh : Vườn non sông Arches / Flickr.)
Để giảng giải vì sao bản thân thời kì là chẳng thể đảo ngược, chúng ta cần tìm các công đoạn trong thiên nhiên cũng chẳng thể đảo ngược. 1 trong số ít các định nghĩa tương tự trong vật lý (và cuộc sống!) là mọi thứ có xu hướng phát triển thành rối loạn hơn lúc thời kì trôi qua. Chúng tôi miêu tả điều này bằng cách sử dụng 1 tính chất vật lý được gọi là entropy mã hóa cách 1 thứ gì ấy được xếp đặt theo quy trình.
Hãy hình dung 1 hộp khí trong ấy tất cả các hạt lúc đầu được đặt ở 1 góc (tình trạng có trật tự). Theo thời kì, chúng sẽ thiên nhiên tìm cách lấp đầy toàn thể hộp (tình trạng rối loạn) – và để đưa các hạt quay về tình trạng có trật tự sẽ cần năng lượng. Điều này là chẳng thể được. Nó giống như đập 1 quả trứng để làm 1 món trứng tráng. 1 lúc nó đã vỡ ra và chan chứa chảo, nó sẽ ko bao giờ quay về thành hình quả trứng như lúc đầu nữa. Điều này cũng giống như vũ trụ: lúc nó tăng trưởng, thì entropy (đơn vị đo nhiệt năng) toàn cục sẽ nâng cao.
Càng ngày càng rối loạn
Hóa ra entropy là 1 cách khá tốt để giảng giải mũi tên thời kì. Và khi mà vũ trụ có vẻ như đang phát triển thành trật tự hơn – tỉ dụ là lúc nó đi từ sự rối loạn trong công đoạn đầu tạo nên các ngôi sao, các hành tinh tới công đoạn có vẻ trật tự hiện tại – thì vũ trụ vẫn có thể có bản lĩnh ngày càng tăng sự rối loạn. Bởi vì lực thu hút liên can tới các khối lượng béo có thể kéo vật chất vào tình trạng đa phần trật tự nhưng chúng ta vẫn thấy, thì với sự ngày càng tăng rối loạn nhưng chúng ta đang nghĩ phải xảy ra bằng cách nào ấy ẩn giấu trong trường thu hút. Do ấy sự rối loạn có thể nâng cao cho dù chúng ta ko nhận ra được.
Đi-ốt tản mạn và các linh kiện điện tử bé khác tràn ra từ hộp nhựa.Thật xui xẻo, mọi thứ ko tự quét dọn gọn ghẽ được. (Ảnh Credit: Alex Dinovitser/wikimedia, CC BY-SA)
Thuận theo thời kì mọi thứ trong thiên nhiên sẽ dần dần biến hoá và hỗn loạn hơn, vậy vì sao ở thời đoạn đầu vũ trụ lại có trật tự tới vậy? đây vẫn được coi là 1 bí hiểm. 1 số nhà nghiên cứu cho rằng vụ nổ béo thậm chí có thể không hề là sự mở màn, trên thực tiễn có thể có các vũ trụ song song và thời kì chạy theo các hướng không giống nhau.
Thời kì sẽ chấm dứt?
Thời kì có khi mở màn, nhưng mà liệu nó có chấm dứt hay ko dựa dẫm vào thực chất của năng lượng tối đang khiến nó co giãn với vận tốc gia tốc. Vận tốc co giãn này rốt cục có thể xé nát vũ trụ, buộc nó phải chấm dứt trong 1 vụ nổ béo. Mặt khác, năng lượng tối có thể phân rã, đảo ngược vụ nổ béo và chấm dứt vũ trụ trong vụ nổ béo này, hoặc vũ trụ có thể dễ ợt là co giãn mãi mãi.
Mà liệu có phải bất cứ kịch bản nào trong ngày mai này sẽ chấm dứt ko? Theo các luật lệ kỳ lạ của cơ học lượng tử, các hạt trùng hợp bé nhỏ có thể bật ra khỏi chân ko trong giây khắc, 1 thứ được nhận ra liên tiếp trong các thí nghiệm về vật lý hạt. 1 số người đã lập luận rằng năng lượng tối có thể gây ra những dao động lượng tử, dẫn tới 1 vụ nổ Big Bang mới, chấm dứt dòng thời kì của chúng ta và mở màn 1 dòng thời kì mới.
Dù rằng điều này là hết sức phán đoán và rất khó xảy ra, nhưng mà những gì chúng ta biết là chỉ lúc chúng ta hiểu về năng lượng tối, chúng ta mới biết được số mệnh của vũ trụ. Vậy kết quả có thể xảy ra nhất là gì? Chỉ có thời kì mới giải đáp được.
Ngọc Mai
?
Bản quyền bài viết thuộc trường THPT thành Phố Sóc Trăng. Mọi hành vi sao chép đều là ăn gian!
Nguồn san sẻ: Trường muonmau.vn (thptsoctrang.edu.vn)
(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push();
Bạn vừa xem nội dung Thời kì là gì và vì sao nó luôn tiến về phía trước?
. Chúc bạn vui vẻ